Bademcik lenf bezlerinin şişmesi ne anlama gelir?

Boğazın arka kısmında yer alan bademciklerin şişmesi, hem çocuklarda hem de yetişkinlerde sık karşılaşılan bir durumdur. Bu rahatsızlık viral veya bakteriyel enfeksiyonlardan alerjilere kadar çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilmektedir. Yutma güçlüğünden ateşe kadar uzanan belirtiler, yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir ve doğru teşhis gerektirir.

19 Kasım 2025

Bademcik Lenf Bezlerinin Şişmesi (Tonsiller Hipertrofi) Nedir?


Bademcikler, boğazın arka kısmında, her iki yanda bulunan ve lenfatik sistemin bir parçası olan dokulardır. Bağışıklık sisteminde önemli bir rol oynayarak, ağız ve burun yoluyla vücuda giren bakteri ve virüsleri filtreler ve vücudu enfeksiyonlara karşı korurlar. Bademcik lenf bezlerinin şişmesi, genellikle bu dokuların iltihaplanması veya büyümesi anlamına gelir. Bu durum, tıpta "tonsiller hipertrofi" veya "tonsillit" olarak adlandırılır ve hem çocuklarda hem de yetişkinlerde yaygın olarak görülür.

Bademcik Şişmesinin Nedenleri


Bademciklerin şişmesi, çoğunlukla enfeksiyonlardan kaynaklanır, ancak başka faktörler de rol oynayabilir. Başlıca nedenler şunlardır:
  • Viral Enfeksiyonlar: Soğuk algınlığı, grip, Epstein-Barr virüsü (mononükleoza neden olur) veya adenovirüs gibi virüsler, bademciklerin şişmesine ve iltihaplanmasına yol açabilir. Bu, en yaygın nedenlerden biridir ve genellikle hafif-orta şiddette belirtilerle seyreder.
  • Bakteriyel Enfeksiyonlar: A Grubu beta-hemolitik streptokok gibi bakteriler, bademcik iltihabına (bakteriyel tonsillit) neden olabilir. Bu durum, daha şiddetli belirtilere yol açabilir ve antibiyotik tedavisi gerektirebilir.
  • Kronik veya Tekrarlayan Enfeksiyonlar: Sık geçirilen enfeksiyonlar, bademciklerin sürekli şiş kalmasına ve büyümesine neden olabilir. Bu, özellikle çocuklarda yaygındır ve bademciklerin normalden daha büyük olmasına (hipertrofi) yol açar.
  • Alerjiler: Mevsimsel alerjiler veya çevresel alerjenler (toz, polen), bademciklerin ve çevresindeki dokuların şişmesine katkıda bulunabilir.
  • Sigara veya Hava Kirliliği: Tahriş edici maddelere maruz kalmak, bademciklerin iltihaplanmasını tetikleyebilir.
  • Otoimmün Hastalıklar: Nadiren, bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırması, bademcik şişmesine neden olabilir.
  • Kanser: Çok nadir durumlarda, bademciklerdeki şişlik lenfoma veya bademcik kanseri gibi ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Bu, genellikle tek taraflı şişlik, ağrısız büyüme veya diğer sistemik belirtilerle birlikte görülür.

Bademcik Şişmesinin Belirtileri

Bademciklerin şişmesi, çeşitli semptomlarla kendini gösterir. Bunlar arasında:
  • Boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü,
  • Kırmızı, şişmiş bademcikler (bazen üzerlerinde beyaz veya sarı iltihap lekeleri görülebilir),
  • Ateş, halsizlik ve baş ağrısı,
  • Boyun veya çene bölgesinde lenf bezlerinin şişmesi,
  • Ses değişiklikleri (boğuk ses) veya horlama,
  • Nefes almada zorluk, özellikle geceleri artan solunum problemleri (şiddetli şişlik durumunda),
  • Ağız kokusu yer alır.

Bademcik Şişmesinin Teşhis ve Tedavisi

Teşhis için bir doktor, fizik muayene yaparak bademciklerin görünümünü değerlendirir. Gerekirse, boğaz kültürü veya hızlı strep testi gibi testlerle enfeksiyonun nedeni belirlenebilir. Kan testleri veya görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir. Tedavi, altta yatan nedene bağlıdır:
  • Viral enfeksiyonlar genellikle kendiliğinden geçer; dinlenme, bol sıvı alımı ve ağrı kesiciler (parasetamol gibi) önerilir.
  • Bakteriyel enfeksiyonlarda antibiyotik tedavisi uygulanır.
  • Kronik veya şiddetli vakalarda, bademcik ameliyatı (tonsillektomi) gerekebilir. Bu, özellikle sık enfeksiyon geçiren, nefes almada zorluk yaşayan veya uyku apnesi olan kişilerde düşünülür.

Önemli Uyarılar ve Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Bademcik şişmesi genellikle ciddi değildir, ancak aşağıdaki durumlarda mutlaka bir sağlık uzmanına danışın:
  • Şişlik 2-3 günden uzun sürerse veya kötüleşirse,
  • Yutkunamama veya nefes almada ciddi zorluk varsa,
  • Yüksek ateş (38°C üzeri) görülürse,
  • Boyunda sertlik veya şiddetli ağrı olursa,
  • Tek taraflı, ağrısız şişlik gibi olağandışı belirtiler varsa.

Sonuç olarak, bademcik lenf bezlerinin şişmesi çoğunlukla geçici bir enfeksiyon belirtisidir ve uygun tedaviyle kontrol altına alınabilir. Erken müdahale, komplikasyonları önlemek açısından önemlidir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Bebeklerde Bademcik Belirtileri ve Tedavisi
Bebeklerde Bademcik Belirtileri ve Tedavisi
Bademcik İltihabı Nasıl Geçer
Bademcik İltihabı Nasıl Geçer
Bademcik Ağrısına Ne İyi Gelir?
Bademcik Ağrısına Ne İyi Gelir?
Bademcik Ameliyatı Sonrası Beslenme
Bademcik Ameliyatı Sonrası Beslenme
Bademcik Kanseri Belirtileri ve Tedavisi
Bademcik Kanseri Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Çocuklarda Bademcik Belirtileri ve Tedavisi
Çocuklarda Bademcik Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Lazerle Bademcik Ameliyatı
Lazerle Bademcik Ameliyatı
;